Հենրիկ Էդոյան / Henrik Edoyan

ԵՐԳԻ ՈՍԿՈՐՆԵՐԸ,
ԿՄԱԽՔԸ ՎԵՆԵՐԱՅԻ


Երգը ոսկորներ ունի,
կանգնում է ոտքերի վրա,
քայլում է փողոցով, նստում սեղանի մոտ,
խմում է, ցավ զգում, դիտում ամեն ինչ,
իսկ նրա կողքին սուլում է մի հարբած
թափառաշրջիկ:

Երգը ոսկորներ ունի,
թե ձեռք տաս նրան
նրա մաշկի տակ դու կշոշափես
կմախքը Վեներայի:

ԷԶՐԱ ՓԱՈՒՆԴԻ ԾԱՌԸ

Օրն աճում է իմ մեջ,
լցվում է, հասունանում, ժամերը դանդաղ
տարալուծվում են իմ երակներում,
ալիքներն ափն են ծեծում,
նա մտածում է, թափվում չորս կողմից,
նա իմ մեջ է, թեև
նրա ձայները գալիս են դրսից:

Ես նրան տալիս եմ իմ արյան կաթիլներից,
իմ շնչած օդից,
իմ ուժից, չարչարանքից, իմ լռությունից
նա վերցնում է այն, ինչ ես եմ վերցնում,
ես նրան կյանք եմ տալիս,
նրա արմատները քանդում են կուրծքս
և հասնում մինչև հողը:

ԵՐԲ ՆԱ ԳՆԱՑ

Երբ նա գնաց՝ աշուն էր
և, ինչպես լինում է, անձրև էր գալիս
քաղաքի նիհարած ուսերին,
և թափվում էին աղավնիները
տանիքի թրջված լռության վրայով,
և ժամանակն ավելի կպչուն էր, ավելի համառ
քան փողոցի մի շարքային մարմնավաճառ:

Երբ նա գնաց, աշուն էր,
երբ վերադառնա, այլևս չի լինի
ոչ մի եղանակ, ոչ ոք չի տեսնի
նրա վերադարձը: Քաղաքի ամայի
տարածության մեջ նա կմնա իբրև
հինավուրց շենքի ձև, երկրաչափություն,
անցյալի դիաֆրագմա:

Երբ նա գնաց՝ խոսքերը սառել էին,
ժամացույցները նշում էին ուղիղ կեսգիշեր,
օդը խեղդվում է ջերմաչափի մեջ,
բայց նախնական լռություն էր իջած
շուրջը, աննկատ, ինչպես մահվան քայլ:
Դրախտի ճանապարհին մի ստվեր կարծես
սպասում էի նրան: Այն, ինչ խոստացել ես,
Դու կտա՞ս ինձ, Աստված, կամ գուցե ես Քեզ
լավ չե՞մ ըմբռնել, և քո ժեստը մի օր
ես կարծել եմ ինձ համար նետված մի ակնարկ:

ԳԱՅԹԱԿՂՈՒԹՅՈՒՆ

Աղոտ կանաչ լույս,
որ երազ է սփռում փողոցի մայթին
և անցորդների ինքնամփոփ դեմքերին,
անցնում օդի միջով, ձուլվում լապտերների
հայացքներն իրար
նույն տեսիլքի մեջ,
իջնում մի կնոջ ճմռթված շորերին,
որ տենչում է մի ուս՝ հենվելու համար,
մի ձեռք, որ նրան
կհանի կաֆեյից, կտանի դեպի տուն,
ուր նա կդառնա
աղոտ կանաչ լույս,
որ երազ է սփռում փողոցի մայթին
և երկու ցերեկների սահմանում ձգված
մութ արահետին:

ԻՋՆՈՒՄ ԷՐ ԳԻՇԵՐԸ

Պտտիր ղեկը աջ կամ ձախ,
ճանապարհն ուղիղ չէ,
այլ անցնում է քարքարոտ, անհարթ
վայրերով
(և անհավասար օրերի միջով):

Զգույշ, քո
ցանկությունը,
քեզ տրված ժամանակն ու
տարածությունը
իրար չեն համընկնում, նրանց գումարը
քո կյանքին հավասար չէ:

Դու, Բայրոն, քո ժամանակից
այդքան հուսահատված,
21-րդ դարից մի՞թե ավելի
չէիր հուսահատվի:

Մինչ ես մտածում էի այս ամենի մասին
այսքան բաց տեքստով,
մեկն ինձ աչքով արեց, մյուսը՝ պահանջեց
իմ փաստաթղթերը, մեկը թփթփացրես

ուսիս և ասաց - <<ուզո՞ւմ ես հյուրանոց,
կամ ինչ որ ուզում ես>>:
Ինջնում էր գիշերը:

ԳՆԱԼՈՎ ԱՎԵԼԻ ԴԺՎԱՐ Է ԴԱՌՆՈՒՄ

Գնալով ավելի դժվար է դառնում
պոեզիա գրել
կամ ապրել՝ հայացքդ աշնան նուրբ շողին
կամ Ավետարարնի
բաված էջերին: Գնալով ավելի
դժվար է քայլել
փողոցում, ուր չկան ծանոթ բարեկամներ,
և ամեն մի խոսք,
ամեն լռություն
դառնում է չարագուշակ
մոռացության քող:

Գնալով ավելի դժվար է դառնում
տողերն իրար կապել,
միացնել նրանց
զգացմունքի, մտքի կամ աբսուրդի
անտես շաղախով,
իրերը դառնում են ավելի քմահաճ,
պահանջում են ավելի ինքնուրույնություն,
ազատ խոսք, շնչառություն,
իսկ քար-բետոնե
հսկա քաղաքի
քիմքը պահանջում է նկարագրություն,
կամ նմանություն,
անմիտ խոսք, անշարժ քայլ, հենց այնպես
ճակատին սրբիչը
հոգնած ամոքումի:

Գնալով ավելի դժվար է դառնում
հանդիպում,
բաժանում,
հրաժեշտի խոսք,
խոստովանություն,
խոսքերը խամրում են, ինչպես մաշված-մեռած
թղթադրամներ,
ինչպես հին շենքերի պատերին կախված
հուշատախտակներ,
գնալով ավելի դժվար է գիրք կարդալ
քառակուսի աչքի առջև հեռուստացույցի,

հաշվել պատկերներն անցյալի, ձեռք տալ
հուշերի շրջանակին, որտեղ ապրում է
սիրտը՝ սեղմած
հայտնության ձեռքի մեջ,
որ երբ բացվում է՝ աշխարհը հանկարծ
դառնում է մի թռչուն
և իջնում է ուսիդ:
Գնալով ավելի դժվար է դառնում
նստել հենց այնպես,
նայել պատուհանից,

տեսնել թե ինչպես է օրը վերջանում
շենքերի տանիքներին
և թե ինչպես է բաղեղը մագլցում
պատն ի վեր՝ դեպի
քղանցքը Արարչի,
և թեև ընկնում է կես ճանապարհին,
բայց մի ձեռք նույն պահին բարձրացնում է նրան,
տանում դեպի վեր,
դեպի բաց երկինք:

ՆԱ ՈՒԶՈՒՄ ԷՐ ՉԷՐ ՈՒԶՈՒՄ

Նա ուզում էր լինել մակընթացություն կամ տեղատվություն և կամ մակընթացություն տեղատվության մեջ և տեղատվություն մակընթացություն մեջ միաժամանակ մակընթացություն և տեղատվություն նույն պահին ավազի մեջ չքացող ջուրը և նորից ետ փախչող ալիքը կամ ավազը որը սպասում է ջրին կամ ջուր որ վազում է դեպի ավազը ուզում էր ծովը լինել և միաժամանակ լինել ցամաքը ծովն իր մեջ պահող երկինքը ծովի և ցամաքի վրա մի նավագնաց երկուսի միջև նկարը տան պատին և նկարիչը քրտինքի մեջ և մի երազ քաղաքի մարմինը տանջող ուզում էր հիշել մի դեմք որ ուզում էր հիշել բայց չէր կարողանում ուզում էր ուզել և չուզել և չէր ուզում ուզել և ինչ լինում էր թող լիներ

ԹՌՉՈՂ ՁԻԵՐԸ

Դեպի երկինքը փոխչող
ձիերի հոգիները
Փարաջանովի,
կարմիր լույսի մեջ թռիչքը նրանց
դեպի սահմանը մի ուրիշ
տիեզերքի, որ նրանց աչքերից
նայում էր չափազանց
պարզ ու իրական:

<<Լույսը ճիշտ պահիր,-
գոռում է բարձրաձայն,-
պատկերը մթնում է>>:

Իսկ կեսօրն աննկատ
հոսում է, թափվում
հանճարի
մորուքին:

ՋՐԱՓՈՍԻ ՄԵՋ

Կյանքն ինչպես ջրափոս,
որից ուզում է ազատվել մի թռչուն:
Նրա ոտքերը բռնվել են ստորջրյա ջրիմուռներով:
Նա որքան ուժեղ է թևերը թափահարում,
այնքան ավելի է խճճվում ցանցի մեջ:
Իսկ կապույտ մի երկինք նրան է նայում,
կարծես թե ոչինչ չի եղել ներքևում: