ռու բորսոն / roo borson

  ----------------------------------------------------------------          
              Երբ ամեն շնչիդ հետ առնչվում ես ստորադաս
ներկային, որ անկյուն է կազմում մեր և արևի հետ,
կիրակնօրյա մուլտֆիլմի ուրվապատկերներն
իրենց կրունկների վրա մի կողմ են սահում
հանկարծահաս խավարի մեջ երեկոյան 8.00-ի,
ուստի բոլոր ճանապարհները տանում են աշուն:
Քազաքամերձ անտառի երկար կեռմաններին
օրվա իրադարձությունների ուղևորվում են
մեքենաներով լցված ճակատագրի
կամ գունատ ուղղահայացների միջով.
ընտանի բու, իմաստություն, զգոնություն, բաբախյուն,
հանդարտվի՛ր, սի՛րտ, ակա՛նջ դիր ինձ:
Գտի՛ր կիզման բանալին, կորցրո՛ւ այն և գնա:
Մռայլությունն այն բառը չէ, թեև Լութերյան
մաքրակրոնությունը կարող էր լինել տրամադրությունը,
և Բեթհովենը՝ եղանակը, որ տուն էր ուղևորվում
ճաշ պատրաստելու համար.
ցանկությունների ցուցակ նրանց համար,
ովքեր գալու են. իրերի կարգուկանոնություն,
ուր ընթերցել նշանակում է ընթերցել
արդեն մեր սեփական մտքերն առավել
հաջողված քերականությամբ: Իհարկե, մածուցիկ,
կավապատ էջերի վրա, ուր դու գտար այն՝
զարհուրանքի դասասենյակների հարևանությամբ,
դեռ, հնարավոր է, պահպանվում է ինչ-որ գաղտնիք.
այն, որ դու, փաստորեն, հանցավորության աստիճան
հիմար ես կլինիկական իմաստով:
Քեզ ոչ ոք չի ասել,
որ դու պետք է մի փոքր հաճույք ստանաս
այս կյանքում, այլապես ինչ-որ մարդիկ կհիասթափվեն
ոչ թե քեզանից, այլ իրենցից իսկ:
Հաշվետվության ցուցակներին՝
իրենց մեկնաբանություններով, այրվել են
առաջարկությունների հեղեղի մեջ,
թեև դժվար է նրանց ինքնայրումը.
չարագուշակ երևակայությունները
հասարակ ժամանակների ապահով կնքված են
և առեղծվածային,
ինչպես Սթար Թրեքի առաջին էպիզոդները...
մի՞թե դա արյուն էր՝
որպես ինչ-որ մեկի բաց վերքից հոսող արարողակարգ,
քանի դեռ այլ ծեր մեկը չէր նկատել այն
և մտածել նրան շնչահեղձ անելու մասին,
ինչպես փոքրիկ Ջենիին՝
շուրջ տասներեք տարի աթոռակին գամված,
(նրան սիրում էին բոլորը և միշտ կարեկցում),
սակայն ոչինչ չէր շարժում նրա մոր գութը,
որը հեռացավ մի օր, հեռացավ այդ մութ սենյակից,
ուրիշ անգամ, երբ ինչ-որ մեկը դիպչի
նրա ամենանվիրական զգացմունքներին,
նա կշարունակի ապրել նույն կերպ,
թեև նա այդպես էլ չխոսեց այլևս: Երեք գանգեր,
ծխական գրառումներ՝ գինու տոնահանդեսի,
միջին դասերից պահպանված փորագրանկարներ՝
բոլորն իրար համապատասխան:
Սակայն ներում չի կարող լինել
արհամարհանքին կամ ամոթին: Օրերն անց էին կենում
խոհանոցի վաճառասեղանի մոտ, մինչ պարզորոշ
և չվերծանված երաժշտությունը ներս էր թափանցում.
միտք, որ այս տարածքն այժմ մի վայր է՝
առանց կնունքների...
Սեղմելով ոտնակները շաբաթվա վերջին
նվազող շորերի մեջ,
արևի տակ բոցավառվող դաղձի և ուրցի մեջ՝
համաձայնեցումների համար
երկար ժամանակ է պահանջվում,
տոնզուրան է բողբոջում սգավոր սքեմներից
վերջիններիս տարօրինակության մեջ,
անդադար գագաթնակետին հասնող լռության
անհանգստություն, որ կորցրել է ճանապարհը,
մեղրակերի ճիչեր,
որ լքում են բաղեղապատ տանձենին.
դու բավականին  տարիքով ես՝
այս ամենով մխիթարվելու համար:
Քանզի առավոտը ամառվանն է, ամառը՝
Շեքսպիրինը: Եվ թեև հաղորդակցվելու այս ձախողումը
միայն կիսով չափ է ձախողում,
և թեև Ջենիի մասին չէ, որ ես գրում եմ,
ինձ հանգիստ չի տալիս նրա մասին միտքը:

-----------------------------------------------------------------------

               Անծանոթների ոջույններն առավոտյան

և երեկոյան. մարդիկ կրկին զբոսնում են դրսում,

կամ զբոսանքի են հանել իրենց շներին.

շինծու կարճատևություն

այսօրինակ բացահայտ հաճույքների մեջ:

Թեև երբ քամին փչում է շոգ փոշոտ կենտրոնից

և կոպիտ վեճ է ծագում,

չնչին ասույթները մի պահ տեսանելի են

իրենց ամբողջության մեջ երկնքում՝

բաղեղների այգուց վեր,

լուսավոր վերջաբանները

մեր տրամադրության պակասի

ընկնում են գետը. ցոլցլացող մոխիր: Ո՛չ, մաքուրս սիրտ,

դու մենակ պոեզիա չես, թեև գուցե ամենալավն ես,

համենայնդեպս, ի հակադրություն ամառվա տապի:

Այստեղ՝ աշխարհի հատակում,

եղանակի բողբոջները մեծ են, որքան մայրցամաքը,

հուլիսը հունվարի մեջ է, և հունվարը՝ հուլիսի,

և հետո գալիս է զով փոփոխությունը և այն գալիս է

օվկիանոսի ափից: Գեղեցիկի գումարի մեջ

ես փակեցի աչքերս և պառկեցի՝

գարնան աստվածն այտիս,

և ամռան աստվածները,

և չորս հարյուր աստվածները ամռան հորիզոնի:

Իմ անցած վեց հազար մղոնների ընթացքում

ես պառկած էի.

նյարդեր և արյուն և դեմքեր,

պառկած էին՝ աչքերը փակ,

ուր պոեզիայի աստվածը պոեզիան էր:

-----------------------------------------------------------------------

            Էկրանի վրա մի ձեռք, կամ մի գիշերաթիթեռ

վաղ առավոտի մութի մեջ: Ո՞րը: Արևի խավարում.

ամեն ինչ անձայն է անձրևից առաջ:

Ինձ ճանապարհ տվեք, ինձ ճանապարհ տվեք

դեպի աշխարհը գորշ անհավանականության:

Եվ ի՞նչ կլինի, եթե ողջ երկրագունդը, ողջ մեր կյանքը,

այն ամենն, ինչ տեսնում ենք,

վերափոխվի գրքի, պատմության

և երբեք այլևս չվերադառնա:

Նախորդ գիշերվա խարույկի մոխիրների մոտ մի դինգո կա:

Սպիտակ հացի երկու կտոր խոնավանում են:

Կիրճի քարերին մի բարամունդի

սպասում է բարձրացող ալիքի.

Ասես սա

բերկերանքի մի առավել ճշմարիտ տեսակ լինի:

Եվ հետո արևադարձը:

--------------------------------------------------------------------------

           Տարվա վերջին գիշերը

կարապները սավառնում են

երեկոյի մեջ:

Այնուհետև մակույկների

և հրավառության մեջ

մենք տեսնում ենք սև ջուրը,

քաղաքը՝ գետի մեջ:

Սա այն վայրն է,

որտեղ մեր ողջ կյանքն է՝

վշտից և անհաջողություններից վեր,

արթնացումը՝ եղեգների մեջ:

Այնտեղ՝ վարը,

այնտեղ՝ վարը.

ի՞նչ վայր է այն հիմա,

եթե ոչ լույսերով ծածկված բլուր

և մի սոճի, որ քամու ուղղությանը

չի ենթարկվում:

Այնտեղ, ուր ամառ կա,

այնտեղ, ուր ծղրիդներն

իրենց երգն են ձոնում ամռանը,

այդ վայրն է:

Սակայն կարոտը քամի է,

որ փչում է քո միջով,

և նման այն սոճուն, որը ոչ մի տեղ չէ.

դու չես շարժվում:

թարգմանությունը՝ Լուսինե Հարոյան