դուգլաս դուն / douglas dunn

Լռությունները

Քաղաքային լռություն է, իսկական լռություն չէ սա:

Մայրուղին գլորվում է դեպի հեռուները,

Նրա մեջ ամփոփված է շարունակելին:

Թռչունները...  նրանց աղմուկները կորչում են լռության մեջ,

Գունաթափ, քաղաքակիրթ երաժշտությունը պչրում է այն:

Սրանք հանդրատ միջուկը երիզող եզրեր են, ուր կյանքեր են բնակվում:

Երեխաները դաստիրակվում են այնտեղ, ուր հեռուստատեսային ալեհավաքներ կան,

Կամ վանահայրեր՝ սև հեծանիվներով, որ շտապում են՝ ուշացած քարոզներ կարդալու:

Եթե երես շրջես այս ամենից, մարդիկ միայն աղմուկներ են,

Հազեր, ոտնաձայներ, զրույցներ, աշխատող ձեռքեր:

Նրանք մասն են վայրերի լռության,

Մարդիկ, որ ապրում են այստեղ, աշխատում, քնում,

Մի տեղանքում, որ ժամանակի մեջ՝ որպես ոճ, ճամփորդում է

Տեղանքների քառուղիներում: Նրանք նման են մի կորած ցեղի:

Շներն այնտեղ հաչում են, երբ անծանոթ վարձկաններ են գալիս,

                                                                  կամ նվերներով մարդիկ:

Նրանք միայն մի փոքր տեղաշարժվում են այն վարից, որին կառչած են:

Նայելով իրենց մաշված հագուստներին միայն՝ նրանք գիտակցում են վաղանցիկությունը,

Նրանք ասես ոչ մի կապ չունեն այս տեղանքի հետ,

                                                   ուր ապրում են. լռությունն է թելադրում:

Նրանք նայել են այդ վայրին այնքան երկար ժամանակ, այնպիսի անփութությամբ,

Որ այն եփել է նրանց աչքերի մեջ՝ որպես կեղև:

Ձոն ոտքերի սիրահարներին

Նրանք իմ պարուհիներն են, իմ վատնած կյանքերը,

Երգչախմբի աղջիկները, որոնք ապագա չունեն,

Որոնց չեն ուղարկում ծաղկի ձևավորում սովորելու կամ պարարվեստի դպրոց

Իրենց հարուստ ու վավաշոտ երկրպագուները, նրանք ավելի հաճախ ամուսնանում են

Ինչ-որ նաիվ Ջոի հետ Սիվինդոնից կամ Գուլից,

Հիսուն տարեկանում տոնական օրերին նրանք գտնում են իրենց

Էժանագին պանդոկների հարևանությամբ՝ կոպիտ ու նեխած,

Տգեղ ոտքերով, և մինչևիսկ տաքսու փող չունեն:

Սիրային բանաստեղծություն

Ես ապրում եմ քո մեջ, իմ մեջ ապրում ես դու.

Մենք երկու պարտեզներ ենք, որ այցելում ենք իրար:

Երբեմն ես չեմ կարողանում գտնել քեզ այնտեղ:

Միայն ճոճանակի ճռինչն է հուշում, որ դու հենց նոր ես հեռացել,

Կամ քո սիրելի գիքրը՝ արևի ժամացույցի կողքին:

Տիեզերաբանը

Այսօր քարերի մեջ

Ինչ-որ զվարթ բան կա,

Անօրգանական ինչ-որ զնգոց կա

Մարդկանց արմատների մեջ:

Ձեռքիս ափը՝

Մանր երակների ցանցով,

Վերափոխվել է տեևի:

Եթե հիմա ջուր թափվի վրաս,

Թվում է՝ կաճեմ:

Փոքր հյուրանոցում

Այնտեղ նրանք պիտի հավերժ ապրեն մեղմ լույսերի ներքո,

Խաբվածները իրենց սիրելի առանձնասեղանների մոտ,

Անտարբեր չնչինները, որ փխրուն տարեցներ են:

Նրանք գամում են իրենց հայացքները իրիկնաժամի մարող լույսին,

Նրանց աչքերը բաժանված են միմյանցից, ասես այլաձևվված

Ինչ-որ ուրվականի վախից, որին միայն մի աչքանին կարող է տեսնել

Գիշերային ակումբների շուրջ.

Պլաստիկ մթության մեջ՝ լուսնահարներ…

Նրանք նստում են ինչպես շախմատիստներն

Իրենց ճերմակ, շրջանաձև տարածություններում՝ սպասելով տեղափոխման:

Խոհարարներն անտեղ ոչ ոքի չեն գոհացնում և մատուցողներն՝

Անթայավճար, կորչում են հաճախորդների մշուշի մեջ՝

Կրկին առևտրին վերադառնալու մասին մտորելով:

Մարդիկ, որոնց մենք չենք ուզում ունենալ մեր կողքին.

Ինչ-որ մեկը նրանց հանդեպ անարդարացի վարվեց,

Կամենալով նրանց դժբախտությունը, մինչև որ այն իրոք պատահեց:

Ցողաթաթախ սեզերի վրայով՝ ձեռքին փոքրիկ ճամպրուկ,

Մեղմաքայլ մոտենում է սերը, այնուհետև կանգ առնում՝

                                                             առժամանակ ընդհատելով խաղը,

Որպիսզի գնա նրա հետ, ուր հեռանալու է լիմուզինով.

Բեռնախցում՝ հակաբեղմնավորիչներ,

Շոկոլադի ու փաթեթավորված խոլորձի կողքին՝

Գտնելու համար Հոլիվուդը փոխարինող այն նոր Արկադեան:

Մեկուսացած և կրքոտ կենսակերպ,

Որտեղ ոչ ոք չի վիրավորում, ուր ոչ ոք չի ներխուժում…

Այդպես նրանք կարող էին ապրել նաև իրենց պահարաններում:

Քնելիս

Ազատ ենք, ինչպես հաճախակի անձրևները,

Եվ մեր ոտնահետքերը բարձրանում են իրենց ամենախորը նշաններից

Այնքան ժամանակ, քանի դեռ հանդարտ է մեզանով կրկին:

Mundus Senescit,- ասում է իմ քահանան:

Լուսնի ներքո աշխարհը դառնում է ծեր:

Եվ ավելին, աշխարհը միշտ էր ծեր:

Սե՛ր, ո՞վ է տաք:

Մինչևիսկ այս ժամին, մոտոցիկլետները

Ուժգին որոտում են իրենց մոլեգնության մեջ,

Գիշերային տաքսիները հավաքվել են հեռախոսախցերի մոտ,

Շնչեղ շոգեքարշերը հեռնաում են ժամանակից

Մայիսի ծաղկուն գիշերվա մեջ:

Գիշերը, հնազանդեցնում է ուղղահայացները,

Եվ թողնում է աշխարը հարթ, նրա լողացող լույսերը

Բաբախելով՝ կողոպտիչնեչի հուզված սրտեր են հիշեցնում:

Մի օր մի աղջկա ասացի. «Դժողքը ծանր է:

Մոռացի՛ր ինձ: Դա հեշտ է»: Վատ չստավեց:

Բայց ձանձրանալը լի է նման անակնկալներով:

Եվ հիմա մենք թևածում ենք, ոչ շատ բան նշանակելով,

Եվ միայն հիմա իմ և քո համար՝

Գունատ սքանչացումներ սենյակի մեջ,

Երբ ընդամենը մի հայացքով կարող ենք կարդալ մեր մտքերը

Կամ մեր մատներով շրջել լուսինը

Այս հուզված Մայիսի՝ նրա մյուս կողմը տեսնելու համար

Խնձորի կղզին՝ մեր մարմնական ճշմարտությունը,

Շրշալով դուրս եկավ իր շփոթից

Ֆիզիկական այգիների միջով և դադարեցրեց ալիքների հոսքը:

Ե. Ա.Վալթոնը մտածում է «Երազանքը» նկարելու մասին

Ես համբուրեցի իմ քաղցրիկ զարմուհիներին

Մեկ առ մեկ:

Հետո նրանք մեծացան,

Եվ ես այլևս նրանց չտեսա:

Նրանք կորել են հիմա

Ամուսնական կյանքերի ու իրենց բնակարանների մեջ՝

Ինչ-որ վայրերում, ուր

Դաշտերը չեն բավարարում ագարակատերերին,

Եվ սկսվում են քաղաքները:

Ես հիշում եմ մի աղջկա,

Ով նայում էր իր ապագային՝

Ծաղիկների մեջ պառկած.

Կաթի կավե աման և խնոցի,

Զանգակով կովը ծուլորեն տուն է քայլում,

Վզին օրորվում է պարանը:

Պարզ օրը

Արևի լույսը հավաքվում է տերևների մեջ՝ կաթեցնելով

Անտեսանելի մրգահյութեր: Երկար կեսօրները

Կրճատվել են այս նշանակալից սեղանին,

Սառույցի հարմոնիկ կտորները շրխկում են

Կապույտ բաժակի մեջ. ծուլորեն թեքված վերմուտ,

Եվ մեկը՝ արմունկին հենված, ալարկոտ աչքերով

Չափում է այն, մինչ արտացոլանքը

Տերևի վրա վերափոխվում է ամռան:

Տոթի մշուշը ալիքվում է հեռվում՝

Օտարների և ծանոթների պարտեզների վրա, նրանց,

Ում ես կարող եմ դիմակ հագցնել: Աչքերս փակ,

Ճզմելով փափուկ աղը նրանց քրտինքի, իմ մարմնից վեր

Ես տեսնում եմ նյարդեր, բջիջներ, ուղեղ, և ժամանց:

Կապույտ, օվկիանոսային արարածներ են դուրս գալիս մշուշի միջից:

Նրանք հաղթել- անցել են քամիներին և ծովերին:

Ես մտածում եմ, և զգում եմ, և գործում եմ, բայց չգիտեմ ամբողջովին,

Թե ով եմ ես, ով եմ եղել մի ժամանակ,

Կամ ով կարող էի եղած լինել:

Այս կապույտ անցորդները ծեծել են իմ կողերը

Հիվանդագին խղճի խայթ առաջացնելու աստիճան,

Աչքերս փակ՝ ես քայլում եմ բավիղների միջով՝

Հետևելով հնչյունների թելին. թռչունների դայլալ

Մի քանի մետրի վրա, երեխաներ, շան հաչոց,

Երթևեկության աղմուկները՝ լռությունը խախտող, որպես

Այրվող լուցկի, որ սպառում է իրեն, պարզ մեղեդիներ

Սիրողական դաշնակահարի, գռեհիկ բղավոց,

Մի շիշ թեթև թակում է դատարկ բաժակին,

Թափվող փրփուր և ումպ,

Եվ սառը բաժակը տամպկացնում է խոնավ շրթունքը:

Ես չկարողացա գուշակել, թե ինչ են երևում այդ նկարները

Իմ ընկերոջ աչքերին, որ թեքվել է՝ դիտելու

Թփուտի ստվերները մարգագետնի խայտաբղետ յարդերի վրա,

Մինչ ծուխը փարվում է իր մտազբաղ կեցվածքին:

Այս երեկո՝ այն պահին,

Երբ ծաղիկները անգույն դառան,

Ես կնայեմ մթին ծառերին՝

Կորած ժամանակի խճուղիներում գրելով սա:

Հետո, ինչպես միշտ, հոգին կիշխի մտքին

Լուսաշող ցավալի խոստովանություններով:

Ես կճամփորդեմ մեր քասն տարիների միջով այնքան ժամանակ,

Ճշմարտությունը, որ սպասում է ինձ իր վեհ տխրությամբ,

Բանական, տարածուն, իմացությունից վեր:

Տարեդարձներ

Թափառող օրվան հաջորդող օրվա հետ

Անցնում են մեր տարեդարձները,

Տարեթվեր՝ խարսխված երկնքի ներսում,

Մինչև խորը հատակը նրա, մինչև ներքին կավը:

Կապույտ սեպտեմբեր էր,

Երբ ես առաջին անգամ քայլում էի քեզ հետ, ի՛մ սեր,

Ռուքենգլենում և Քելվինգրովում,

Ինչիննանի  հաճարենու պողոտայով:

Այդ օրը դեռ կվերադառնա,

Այն ժամանակ, երբ ես միանամ քեզ այնտեղ,

Ուր զանգերը կձուլվեն փոշոտ մթնոլորտում,

Եվ ապարանջանները կգրկեն քո փոշոտված դաստակները:

Ահա կրկին գալիս է օրը:

Ի՞նչ անեմ: Ուղղությո՛ւն տուր ինձ, սիրելի՛ս,

Իմ համբերատար խրախուսող,

Քաղցր ոգիի աթլետիկ անձրևի մեջ,

Եղանակի կին:

Գլասվեգյան աստղաթռչուններ են ճախրում

Իրենց սև ծովածոցի մեջ, թևահարումի աղմուկ,

Թռչնային ողջյուններ՝

Նոյեմբերյան երկինքը մխրճված աշտարակներից:

Քանդլերիգզը ասես կեղև լինի

Եվ կաղամբի տերևներ. ցիտրուսային բույր,

Բուսական զգացմունք,

Խնձորի տակ պահեստներ՝ աղջամուղջի

Բնածին մակդիրի մեջ.

Արկադյան այգիներ՝ կորուստների

Այս բոհեմային ծովափին,

Եվ մուտքեր՝ արջի կողմից փնտրված:

Ես հարբած անկացրի մեր ամուսնության օրը

Աղանդերի փողոցում, անհորիզոն

Մտայնության կորստի և ալկոհոլի՝

Քո մատանին, մեր տարեդարձը

Եվ Աստղաթռչուններ իմ հոգում:

Խոնավ լույսը ցող է խմում

Ծաղկող պղպջակներից,

Մայիսյան ուղղաշար ծառեր՝

Վերհուշ արթնացնող կապույտի համայնապատկերին:

Օր, թիվ հիշողություն,

Համբուրվող ժամեր, երբ օրվա դուռը կիսաբաց է,

Եվ լույսի դանդաղ սփռումը օրացույցի վրա

Կրկնվող տարեդարձները

Գիշերը, կեսօրին, և լուսաբացին,

Այն պահերն են, երբ ես հանդիպում եմ քեզ, երբ հոգիները մաքրվում են

Իրենց խոնավ մերձացումներում:

Յամբային փետուրե Անոնը

Անթոլոգիաներ է բացում

Երկնքի տարեդարձին

Ծնված և վերածնված, անցնող օրերի հետ,

Երբ օվկիանոսներն օրորում են փոքր ծովերին

Աչքի ջրերում:

Իմ օրագրերը օրեր են՝

Թարմ օրեր և իրական: Օրացույցը

Վերստիկ կրկնում է մեզ, թե մենք ովքեր ենք,

Կամ էինք, որպեսզի գովք ասի, կամ փնովի:

Ահա կրկին եկավ օրը:

Այս պատուհանը թաց քար է,

Ես չեմ կարող դուրս նայել: Ցերեկվա լույսը և արևի

Ատրացոլանքը՝ ապակե հատակին:

Այն սահում է ապակյա տարածության մեջ:

Ես ցնցվում եմ հիշողություններից

Եվ քանդակում իմ հիմար պոեզիան:

Կյանքից և հարվածների աճից պարտված:

Քաղցկեղը մակդիր չէ:

Պայծառ անձրևապակի՝ պատուհանի կեչուն,

Մարտի այս գերբնական օրը,

Նվազող աղջամուղջ, ե՛կ մի պայծառ աստղի մոտ՝

Սառը և կարեկից:

Շշշշ…

Շշշ… Օրերի, շաբաթների, ամիսների, տարիների ճարճատյուն…

Որքա՜ն բան է մեզանից անցել-գնացել՝ վեր հառնելով ու լալով:

Մաշկս խմում է իր ցողի լճակները:

Մթնոլորտը ումպերով կլանում է ինձ, երբ քայլում եմ այսօր

Թափանցրի եթերի մեջ,

Երբ կանաչում են առաջին տերևները:

Իմ թիկունքին ես լսում եմ

Երևակայական կրունկների կտկտոց,

Բայց այստեղ ոչ ոք չկա:

Նա ինձ հետ է, երբ ես այցելում եմ

Մի հիվանդ ընկերոջը, որի մաշկը չորանում է

Նրա ոգու ոսկորներին:

Ես կանգնում եմ տխուր շեմքին իմ ծաղիկներով:

Ինչպես ծանոթ հնություն, և ինչպես արագ է բաբախում սիրտս,

Մինչ ես սպասում եմ դռան զանգի մոտ, որ կնոջը

սիրահետողի ողբ է հիշեցնում,

Մինչ շունչը հնչում է, մինչ ես տալիս եմ իմ ծաղիկները,

Եվ գաղտնի քամին փչում է ներս հավերժական անտառներից,

Մինչ ծաղիկները հևում են՝ ջրի կարոտ:

Դունդին լքելիս

Փոքրիկ, կապույտ պատուհանը բացվում է երկնքի մեջ,

Եվ ինչ-որ տեղ հեռվում՝ Ֆայֆի վրա, Կայծակն է որոտում:

Ութամյա ճամպրուկային տրամադրություն, հրաժեշտներ:

Բավականին երկար ժամանակ է անցել այն օրից,

Երբ ես նստած հիանում է վայրի սագերի ճիչով.

Մոլեռանդ չուեր՝ աշնանային Թեյի վրա,

Որոնց բնազդը նրանց խենթի պես տուն է մղում, ճանապարհ տվեք:

Համայնական թևավոր մկրատները կտրում են տանջալից հնարքի միջով,

Որ իմ կյանքն էր, և կրկին զգոն էի ես,

Եվ լսում էի այդ անտեսնաելի նավատորմի երերունը

Երկու կամուրջների միջև: Հիմա, խոնավ մեգի մեջ

Դրոշներ են կախված դղյակ հիշեցնող 1980-ականների մի հյուրանոցի

Բազիլիկ տանիքից, որ հաճախորդներից դրամ էր գանձում կրեդիտային համակարգով.

Մոռացված ֆրանսիական ցնորք, ազդեցիկ:

Այստեղ՝ ծաղիկների միջից, դրա ֆրանսիականությունը ցավեցնում է սիրտս:

Այն հոսում է ժամանակների գիրկը:

Այն նայում է ինձ՝ ինչպես ժամացույցին հառած աչք:

Եվ ես տուն եմ գնում շաբաթ օրը,

Իմ տունը, որ նստեմ իմ ռիթմերի աթոռին՝

Սերս հիշեցնող ծանոթ իրերով շարջապատված, որ նույնպես սիրում են ինձ:

Այնտեղ՝ ներքևում, կանաչի և երկաթուղային կայարանների հարևանությամբ,

Մառախլապատ, նրբագեղ, լայն Թեյից այն կողմ,

Տուն տանող ճանապարհը հոսում է դեպի իմ հայրենի օրրանը. մի դուռ:

Նա խոսում էր այն մասին, թե ինչ կարող էի անել «հետո.

Գնալ ինչ-որ մի այլ տեղ»: Ես ճանապարհվեցի Դունդիից հյուսիս:

Եվ ոչ էլ կապրեմ միայնակ: Սե՛ր իմ, ասա՛, որ կգաս ինձ հետ:

Շատ վաղուց

Մի օր, երբ երիտասարդ էի, այցելեցի մի տուն,

Ներս նայեցի մի կիսով չափ բաց դռնից:

Ճոճաթոռին նստած մի ծեր մարդ երգում էր.

«Շատ վաղուց և շատ հեռվում»-ը.

Իմ ընկերոջ պապն էր,

Որի առաջնեկ որդին կորել էր ծովում

Կես դար առաջ, մի նավի մեջ,

Որի անունը մեռացել եմ հիմա:

Ամեն անգամ՝ այդ թախծահուշ երգը լսելիս,

Ես այդ տանն եմ կրկին, միևնույն դռան առջև:

Մի կին քաշում է քեզանիքս: «Այս կողմ արի»:

Ասում է նա: «Նրան մենակ թող»:

Նա երգում է, բայց այլևս այստեղ չէ:

Ու ծովի նման տարուբերվում է ճոճաթոռը:

Օվկիանոսն ամենուր է,

Եվ սենյակը քամի է ու անձրև:

թարգմանությունը՝ Լուսինե Հարոյան